بررسی رابطه بین عوامل موثر بر فرسودگی شغلی و کارایی واحد های کسب و کار در میان کارکنان شرکت نفت و گاز پارس

چکیده زمینه و هدف: صنعتی شدن جوامع سبب شده تا نیروی شاغل غالبا بیش از نیمی از شبانه روز را در محیط کار سپری نمایند. چنین شرایطی به همراه پیچیدگی های موجود در محیط های کاری، منجر به بروز استرس و پیامدهای مختلف جسمی، روانی و رفتاری می شود. یکی از نتایج اجتناب ناپذیر استرس-های شغلی ، پدیده فرسودگی شغلی است. فرسودگی شغلی، از طرفی موجب بروز آسیب های جسمانی و روانی می گردد و از طرف دیگر با افزایش میزان غیبت، کاهش انرژی و دقت در انجام وظایف و نیز ترک شغل به افت بازده کاری، کارایی و کاهش بهره وری می انجامد که به اقتصاد و تولید کشور ضربه وارد می کند و سازمان ها را با بحران و مشکلات پیچیده و عدیده ای روبرو می گرداند. روش بررسی: روش تحقیق، توصیفی از نوع همبستگی بود .برای گردآوری داده ها، از پرسشنامه فرسودگی شغلی ماسلاچ و پرسشنامه کارایی استفاده گردید و با استفاده از آزمون آماری همبستگی اسپیرمن تحلیل شد. یافته ها: یافته های پژوهش نشان داد کارکنانی با گروه سنی 40-30 سال، مدرک تحصیلی کارشناسی و سابقه کار 15-11 سال دارای بالاترین میزان فرسودگی شغلی بودند. نتایج پژوهش حاکی از آن است، 7.7 درصد کارکنان دارای خستگی عاطفی متوسط و به طور کلی 40.5 درصد متوسط یا زیاد بوده اند. 13.5 درصد افراد دارای مسخ شخصیت متوسط و به طور کلی17.7درصد متوسط یا زیاد بوده اند. 40.8درصد افراد دارای عدم موفقیت فردی متوسط و به طور کلی15.8درصد درصد کارکنان احساس عدم موفقیت فردی زیاد گزارش کرده اند .33.8 درصد کارکنان تأثیر فرسودگی شغلی بر دقت را خیلی کم، 7.7 درصد متوسط و9.6درصد زیاد ارزیابی کرده اند. همچنین 30.8درصد تأثیر فرسودگی بر سرعت را کم، 31.5درصد متوسط، 21.5درصد زیاد ارزیابی کرده اند. نتایج پژوهش نشان می دهد که 30.4 درصد کارکنان تأثیر فرسودگی شغلی بر مهارت ارائه خدمات را کم، 29.2 درصد متوسط، 8.8 درصد زیاد ارزیابی نموده اند. نتیجه گیری: متغیرهای میزان تحصیلات، سن و سابقه کار از عوامل فردی تاثیرگذار بر فرسودگی شغلی اند. متغیرهای حمایت اجتماعی، ابهام نقش، غیرقابل انعطاف بودن قوانین و مقررات از جمله عوامل اجتماعی و سازمانی موثر بر فرسودگی شغلی اند. همچنین نتایج نشان داد که بین فرسودگی شغلی و کارایی واحدها رابطه معکوس وجود دارد و نیز فرسودگی شغلی با دو بعد کارایی (دقت و سرعت) رابطه معکوس دارد. واژه های کلیدی: فرسودگی شغلی، کارایی، خستگی عاطفی، مسخ شخصیت، عدم موفقیت فردی